Actieonderzoek: Algemeen Plan, Verbeteracties en Casestudy

In de vierde bijeenkomst van onderzoeksvaardigheden over Actieonderzoek hebben we stilgestaan bij de laatste drie stappen uit het actieonderzoek: Algemeen Plan, Verbeteracties en Casestudy. In het algemeen plan beschrijven de studenten wat ze naar aanleiding van de verkenning verder willen gaan onderzoeken. Bij de verbeteracties geven ze aan waarmee ze dan concreet willen gaan beginnen. En de casestudy is tenslotte de weergave van het hele proces van het doen van actieonderzoek.

De stappen zijn deze keer aangeboden om studenten alvast zicht te geven op wat hen te wachten staat. De meeste studenten zijn nu nog druk bezig met de verkenning.

Actieonderzoek Bijeenkomst 4

View more presentations from gerarddummer.

In deze bijeenkomst hebben we ook ruime tijd stil gestaan bij de vragen die studenten hadden. De vragen zetten we even op een rijtje:

1. Hoe bekijk ik de opnamen van mijzelf?
2. Hoe kan ik kinderen uit mijn klas betrekken bij onderzoek?
3. Hoe kan ik het onderwerp meer op mijzelf betrekken?
4. Is algemeen bekend wat een goede aardrijkskundeles is?
5. Wanneer zijn de kinderen echt betrokken?
6. Moeilijk om te starten. Wat eerst en wat daarna?

Antwoorden op de vragen:

Vraag: Hoe bekijk ik de opnamen van mijzelf?

Antwoord: Een student heeft video-opnamen van zichzelf gemaakt en vraagt zich nu af wat ze er precies mee zou kunnen doen. De leervraag draait om het stellen van grenzen en orde houden. Advies is om eerst zich te verdiepen in de theorie over orde houden en specifieke kijkvragen hieruit af te leiden en met behulp hiervan de video te analyseren.

Vraag: Hoe kan ik kinderen uit mijn klas betrekken bij onderzoek?

Antwoord: dit kan op verschillende manieren. In de bijeenkomst heb ik een presentatie laten zien van Jos Castelijns over De stem van de leerling in onderzoek. Hierin haalt hij Michael Fielding en Jane MacGregor (2005) aan die aangeven dat je kinderen op 4 manieren kunt betrekken bij het doen van onderzoek:

• Bron van informatie
• Actieve respondent
• Mede-onderzoeker
• Onderzoeker

Bij bron van informatie stel je de leerlingen alleen maar vragen of observeer je hen. Bij de actieve respondent ga je ook met leerlingen in gesprek. Bij de mede-onderzoeker geef je leerlingen een actieve rol bij jouw onderzoek en bij onderzoeker mag een leerling zijn eigen onderzoek doen.
De vraag is natuurlijk hoe ver je wilt en kunt gaan om leerlingen er bij te betrekken.

Vraag: Hoe kan ik het onderwerp van onderzoek meer op mijzelf betrekken?

Antwoord: Een vraag die voortkomt uit de schoolontwikkeling moet je op jezelf betrekken. Het draait namelijk om je het onderzoeken van je eigen handelen binnen een bepaalde context. Je zult met het onderwerp dan zelf aan de slag moeten gaan door er bijvoorbeeld lessen in te geven. Alleen dan kun je het op jezelf betrekken.

Vraag: Is algemeen bekend wat een goede aardrijkskundeles is?

Antwoord: De vraag wat goed is, is te algemeen. Wel kun je zeggen wat de eisen zijn die gesteld worden aan een les vanuit Onderwijskunde en Pedagogiek en wat de vakdidactische eisen zijn vanuit Aardrijkskunde. Ook voor dit onderwerp geldt dat je zult moeten kijken of jij in staat bent om zo'n les te geven. het op jezelf betrekken is dus erg belangrijk.
Vraag: Wanneer zijn de kinderen echt betrokken?

Antwoord: Wat verstaan we precies onder betrokkenheid? Bij doorvragen kwamen we er op uit  of je kunt zien kinderen echt betrokken zijn. En omdat je iets pas echt kunt zien als je weet waar je op moet letten is verdieping in de theorie over betrokkenheid eerst noodzakelijk. Het ervaringsgericht onderwijs kan hier een goede ingang voor zijn omdat zij betrokkenheid hoog in het vaandel hebben staan.

Vraag: Moeilijk om te starten. Wat eerst en wat daarna?

Antwoord: Oplossing voor deze vraag was dat eerst gekeken zou gaan worden naar de specifieke deelvragen. En per deelvraag dan vorderingen gemaakt zouden worden.

Verder heb ik de studenten aangespoord meer vast te leggen op de weblog zodat deze als input kan dienen voor het schrijven van een casestudy.